endrit 
Devotshmeria si cilesi ne zvogelim
Psalmi 12:1 “Na shpëto, o Zot, sepse njerëz të devotshëm ka më pak, dhe ata që thonë të vërtetën janë zhdukur në mes të bijve të njerëzve.”
Sa e sikletshme eshte kur e bejme kete lutje! Eshte nje lutje dhe rrefim deshperimi qe e ka bere Davidi dhe mund ta beje kushdo prej nesh kur kerkon te beje gjene e duhur dhe shikon qe rreth teje bejne ate qe duket e lehte, e perfitueshme, por jo e vertete.
Psalmisti ne vazhdimin e ketij psalmi flet per buzet genjeshtare, (Secili gënjen të afërmin e tij dhe flet me buzë lajkatare dhe me zemër të zhdyzuar), por dhe per fjalet e pastra te Zotit (Fjalët e Zotit janë fjalë të pastra, si argjend i rafinuar në një furrë prej dheu, i pastruar shtatë herë).
Jezusi thote qe cfare ka njeriu ne shpirt, do nxjerre nga goja. Kur fjalet e pastra te Perendise banojne ne shpirt, atehere njeriu thote te verteten.
A mund te jete nje besimtar buzeperdredhur? Pra flet si te verteten dhe te genjeshtren? Bibla thote JO. Nje besimtar nuk mund te thote normalisht si te verteten dhe genjeshtren, sepse ne eshte duke genjyer qellimisht diku, do te genjeje pa kuptuar dhe aty ku nuk kishte ne plan.
Beje zemren te paster, dhe do te thuash te verteten ne cdo situate.
Ne kete periudhe Adventi, pritjeje ndoshta eshte mire te mendojme se kujt i ngjajme me shume: psalmistit apo atyre per te cilet psalmisti ankohet?
Sfida e vertete
Te sfidohesh dhe te lejosh te tjeret te sfidojne eshte nje cilesi sa e vleresuar dhe e pakendshme. Sfidohen kampionet e boksit, sfidohen bizneset tradicionale me ato bashkekohore, sfidohet traditat, menyrat e te jetuarit, konceptet. Sfidohet besimi, shtyllat ku mbahet dhe ushqimi qe e ben te gjalle. Sfidohet dashuria me nje dashuri me te madhe, me te vertete, me te sinqerte, me sakrifikuese.
Dhe apostulli Pal ndersa deklaroi vargjet qe po citoj me poshte i tregoi bashkeudhetareve te tij qe te mos ndjeheshin te vetkenaqur me vetpercaktimin e asaj qe ishin dhe qe benin. Ja thote njerezve qe kishin bere shume, kishin perjetuar shume dhe kishin shume dhunti. I informon per nje nivel tjeter te jetuarit dhe nderkohe i fton sfidueshem te hipin ne anijen tjeter te dashurise. Ju ftoj t’i lexoni sikur i keni pare per here te pare keto vargje dhe te lejoni ujin e fresket te hyje neper damaret e shpirtit e te jape jete duke pastruar blozen e grumbulluar nga nxehtesia e dashurive te tjera.
Po të flisja gjuhët e njerëzve dhe të engjëjve, dhe të mos kisha dashuri, do të bëhesha si një bronz që kumbon ose si cimbali që tingëllon. Edhe sikur të kisha dhuntinë e profecisë, edhe të dija të gjitha misteret dhe mbarë shkencën dhe të kisha gjithë besimin sa të luaja nga vendi malet, por të mos kisha dashuri, nuk jam asgjë. Edhe sikur të ndaja gjithë pasuritë e mia për të ushqyer të varfërit dhe ta jepja trupin tim që të digjej, e të mos kisha dashuri, nuk do të më vlente asgjë! Dashuria është e durueshme; plot mirësi; dashuria nuk ka smirë, nuk vë në dukje, nuk krekoset, nuk sillet në mënyrë të pahijshme, nuk kërkon të sajat, nuk pezmatohet, nuk dyshon për keq; nuk gëzohet për padrejtësinë, por gëzohet me të vërtetën, i duron të gjitha, i beson të gjitha, i shpreson të gjitha, i mban çdo gjë. Dashuria nuk ligshtohet kurrë. (1 Korintasve 13: 1-8)
Ec ne drite
1 Gjoni 1:7 “po të ecim në dritë, sikurse ai është në dritë, kemi bashkësi njeri me tjetrin, dhe gjaku i Jezu Krishtit, Birit të tij, na pastron nga çdo mëkat.” Kjo eshte nje te vertetat e mesuara dhe praktikuar gjysme ne komunitete te ndryshme te krishtera. Meqenese ecja jone ne drite eshte e padukshme per komunitetin por e reflektuar ne komunitet, mund te themi me siguri qe lakmusi i te ecurit ne drite eshte bashkesia biblike me bashkebesimtaret e tjere. Kjo nuk do te thote qe keta persona nuk mekatojne, por keta persona nuk e fshehin mekatin e tyre, duke mos u hequr sikur gjithcka eshte ne rregull. Cfare ndodh jo rralle eshte qe kur mekati nuk merret seriozisht ne driten e Zotit, personi perpiqet te fshihet nga te tjeret. Dhe me te drejte, sepse te tjeret nese jane nen drejtimin e frymes se shenjte mund te dallojne qe nje bashkebesimtar po ecen ne mekat.
Por cfare po na inkurajon ketu apostulli Gjon-ai qe e quante veten si te dashur prej Jezusit -eshte qe te mos hiqemi ato qe nuk jemi.
1-Ec ne drite. Shmangju pra erresires te cdo lloj forme. Kush ecen ne erresire ne nje moment apo tjeter do te filloje te beje veprat e erresires. Pra, te dy faktoret jane te rendesishem: Kush ecen ne erresire fillon te beje vepra te erresires, dhe kur ben vepra te erresires, do shtyhet te shkoje drejt erresires.
2-Ec ne driten e ndershmerise me vetveten. Mos bej pakt me asnje lloj mekati sepse ai do te mbaje deren hapur per te tjere qe te vijne me pas. Mos e genje veten si thote Apostulli Gjon ne kete leter, sepse njeriu njihet nga veprat jo nga deklaratat apo nga deshirat.
Ndersa i ekspozohemi drites, gjaku i Krishtit na pastron nga CDO mekat. Pra, ne testohemi nese vertet besojme qe Krishti na fal mekatet e perseritura, ato qe i quajme te turpshme apo te neveritshme dhe ato qe te perjashtojne nga bashkesia me njerezit e tjere. Gjoni po na thote qe nese ecim ne drite, pa hile, pa rrena por ne te vertete, Krishti na fal nga cdo mekat. Pike.
Shenja e bashkesise me te besimtaret e vertete eshte vula e dukshme e dikujt qe ka vendosur te ece ne drite.
Si po ecen ti sot?
A te eshte bere e merzitshme kisha?
Ndersa shkruaj kete postim kujtoj dhjetra biseda qe kam bere me njerez te ndryshem dhe qindra te tjera qe i kam degjuar te tjeret te shprehen. Ndoshta fjala “e merzitshme” nuk eshte perdorur gjithmone ne cdo bisede te tille por thelbi eshte i njejte.
Zakonisht ka dalur si teme kur dikush qe deklaron qe eshte besimtar dhe ndjekes i Jezus Krishtit, nuk eshte as ne dashuri dhe as ne marredhenie me kishen e Tij. Nuk eshte e rastit qe per shumicen, kisha nenkupton takimin e kishes te dielave keshtu qe per hir te faktit kisha si familje dhe kisha ne aktivitetin liturgjik nderthuren.
Here me vjen keq per ta dhe jam perpjekur t’i ndihmoj separi duke u perpjekur te degjoj aresyet e verteta pas “merzitjes”. Here te tjera ballafaqohem me nje lloj narzicizmi religjioz qe nuk eshte i pakte ne ditet tona dhe aq me teper neper rrethet e krishtera, ku i eshte dhene shume fokus te drejtave personale dhe deshirave personale te panderthurura me te mirat dhe bekimet e te tjereve.
Me duhet te pohoj qe jetoj ne nje brez qe eshte krejt ndryshe nga breza te tjere. Nje brez ku individualizmi eshte ne nivelet me te larta. Ne nje brez ku fale teknologjise mund te degjoj ne cdo kohe kenge dhe predikime nga anembane globit. Per dike qe ndoshta perton te dale nga shtepia per nje takim kishe, degjimi i nje predikimi nga celulari eshte jo vetem i thjeshte por gati i pakushtueshem. Ne mund te degjojme falas mesazhe te mirepregatitura nga pastore qe harxhojne ore te tera dhe qe mbeshteten financiarisht nga kisha qe nuk kane lidhje me ne. Degjojme falas kenge adhurimi nga muzikante te nivele te larta te regjistruara ne studio profesionale. Jo pa aresye behet me pak terheqese te shkosh ne nje takim kishe ku predikuesi nuk eshte aq i pergatitur sesa ai ne Youtube dhe muzikantet jo aq te talentuar sa ato ne YouTube.
A vertet eshte bere kisha e merzitshme apo ndoshta kerkohet te shmanget niveli i pergjegjesise dhe llogaridhenia?
A mos ndoshta gabimisht eshte prezantuar kisha vetem si nje vend ku shkohet ne raste kur ke nevoje per ndryshim (je vetem-ke nevoje per miq, je semure-ke nevoje per sherim, ndihesh i dobet-ke nevoje per inkurajim, ndihesh mekatar-ke nevoje per pranim, je ne udhekryq-ke nevoje per keshille, je ngushte financiarisht-ke nevoje per ndihme.) ose per te kaluar nje kohe te mire ne nje ambjent ndryshe nga ai i diteve te javes. Kjo e fundit mund te ngrere pritje qe nuk permbushen gjithmone. Shpesh besimtare shkojne te degjojne te “rejat e fundit” nga kendveshtrimi i pastorit/mesues. Keto te reja duhen paketuar ne nje menyre qe i pershtatet brezit te sotshem: 1) jo shume te gjate, 2) jo te thate, por me ilustrime, 3) qe t’i flase cdo individi ne te njejten kohe, 4) te jete inkurajues dhe jo bezdisesh. Shpesh besimtare shkojne vec per te marre dozen javore shpirterore, pra “degjo nje mesazh dhe ca kenge te bukura”- dhe jo rralle i bashkohen kishave me shume anetare ku nuk eshte e nevojshme te besh shoqeri, ku mund te zgjedhesh ku te ulesh dhe afer kujt te mos ulesh.
Ne nje kishe lokale pritet qe cdo besimtar te jete kontribues me aftesite, dhuntite, financat dhe buzeqeshjen inkurajuese. Mungesa e pjesetareve te kishes jo vec ne takimin e te dieles por ne jeten e kishes, e ben me te veshtire per gjymtyret e tjera te plotesojne detyrat e gjymtyreve joaktive, nderkohe qe duhet te bejne detyrat e tyre.
Nga ana tjeter mungesa e rradhitjes ne kishe zvogelon mundesine e te paturit dike qe ti e ndihmon te rritet dhe dike qe te ndihmon te rritesh. Kjo kerkon vazhdimisht nje ndershmeri ne komunikim qe shkon pertej komunikimit siperfaqesor: “Si je?” ‘Jam mire.” Individualizmi shoqeror ka ndikuar ne individualizmin shpirteror ku jo rralle marredhenia personale me Jezusin, me Fjalen e gjalle dhe Frymen e Shenjte, mund te merret si zevendesues i komunitetit dhe komunikimit ne komunitetin e besimit. Ajo qe eshte me e bezdisshme eshte llogari-dhenia, ose me nje fjale me biblike: “rrefimi i mekateve”.
Bibla thote rrefejini mekatet njeri-tjetrit qe te sheroheni dhe nuk jane te rralla rastet kur ne ia rrefejme mekatet vec Perendise. Dhe kjo ndoshta per aresyen e vetme se rrefimi i mekateve te krijon idene e asaj qe mund te behemi vulnerabel perpara te tjereve dhe na mban te lidhur ne marredhenie qe duam te mbajme jo shume te forta.
A vertet kisha behet e merzitshme?
Ka raste qe takimet e kishes mund te mos jene shume ngazellyese, une e pranoj kete gje. Por varet se cfare pret! Nese pret nje takim si nje shfaqje ku gjithcka duhet te jete super-class, atehere eshte e mundshme qe te zhgenjehesh. Dhe nuk eshte aspak gabim te kesh pritje kur mbledhesh me besimtare te tjere. Por ndoshta i gjithe ndryshimi eshte tek LLOJI i PRITJES dhe tek lloji i produktit te pritshem perfundimtar.
Nese ne besojme qe sa here qe besimtaret mblidhen bashke ne emer te Krishtit, i Bekuari eshte ne mes te tyre, atehere pritjet duhet te gjejne kenaqesi qe jemi ne prezencen e me Te Lartit. Nese themi qe kisha eshte e merzitshme, ndoshta rrezikojme te themi qe mesazhi qe Fryma ka per ne sot apo kete sezon nuk eshte ajo qe une dua dhe qe me ben te ndjehem mire. A jemi ne te thirrur qe te ndjehemi mire? A jemi thirrur ne qe te ecim me ane te ndjenjave? A nuk jemi thirrur ne qe te ecim me besim dhe jo me ndjenja? Pra ndjenjat tona nuk duhet te jene ato qe drejtojne menyren sesi mendojme, analizojme, peshojme dhe vleresojme. Ka raste qe bisedat me disa njerez mund te duken rutine nese nuk pritet asgje prej tyre, por nese ne marrim pjese ne keto biseda me deshire, kuriozitet dhe perfshirje aktive, gjithmone do te surprizohemi mbi ate qe degjojme dhe mesojme.
Takimet e kishes kane per qellim te transformojne mekatarin ne shenjtor dhe ky proces here eshte i pakendshem dhe here i pasqaruar. Takimet e kishes u sherbejne atyre qe kane vendosur te ndjekin Krishtin, te mesojne disiplina dhe te dalin jashte zones se rehatise qe ndoshta pa e kuptuar e kane vendosur vetveten. Takimet e kishes krijojne hapesira qe bashkebesimtaret t’i sherbejne njeri-tjetrin ne ate qe kane nevoje edhe nese eshte e padukshme apo e pashprehur publikisht.
Transformimi nuk ndodh ne momente por ne udhetime. Ta ndjekesh Jezusin perfshin qe te ecesh me ata qe po e ndjekin Ate. Nese fokusohemi tek gabimet e ndjekesve te tjere edhe mund te dekurajohemi dhe merzitemi, por nese fokusohemi tek Jezusi dhe tek ajo qe ai po ben tek bashkeudhetaret atehere kisha nuk arrin te behet asnjehere e merzitshme.
Unionet civile dhe martesat e homoseksualeve
Deklarata e Papa Franceskut mbi mbeshtetjen per bashkimet civile te cifteve te njejtes gjini, sic cdo gje tjeter pritet qe te marre reagime dhe kundershtime. Ne nje shoqeri globale ne te cilen ne sot jetojme, lajmi ne cdo cep te botes behet lajmi yne. Por a ka ndryshim deklarata e Papes nga deklarata e nje individi tjeter qofte aktor hollivudi apo politikan, lidhur me mbeshtetjen e lidhjeve homeseksuale? Patjeter qe PO. Si drejtuesi shpirteror dhe politik i katolikeve globale dhe si dikush qe del me shume ne mendia se cdo drejtues fetar, deklarata te tilla pritet qe do te kene reagime. Por interesi im nuk eshte tek reagimet por te ajo qe po ndodh, aresyet dhe detyra jone.
Para 20 vitesh une u martova me 1 Tetor dhe gjithmone kam festuar kete date per martesen tone. Por ne dokumenta zyrtare une jam martuar 4 jave perpara. Na duhej per pune pashaporte meqenese pas dasmes do dilnim jashte kufijve per nje jave. E kishim harruar dhe here pas here na duhet te germojme dokumentat te kujtojme daten e marteses se syte e ligjit. Pra une kam dy date martesash, njeren perpara nje nenpunese zyrtare ne pranine e 2 deshmitareve njerezore dhe tjetren perpara Zotit, pastorit, familjareve dhe rreth 200 personave qe moren pjese ne ceremonine qe u be ne Teatrin Skampa te Elbasanit. Kjo e dyta eshte martesa ime, ndersa ajo qe bera 4 jave me pare ishte bashkimi civil ne syte e ligjit.
Ne Kanada, sic ne vendet e tjera me tradite te krishtere, prifterinjte dhe pastoret mund te marrin licensen per te martuar te aprovuar nga organizmi perkates qeveritar. Pra, kur njerezit martohen ne kishe pastoret bejne edhe nje document shtese qe firmosin dhe cifti ja con zyres shteterore so deklarim i bashkimit te dy personave.
Ne shoqerine ku ne sot jetojme maredheniet midis njerezve kane marre forma te ndryshme qe nuk jane sic 100 vjet apo 1000 vjet me pare. Krishterimi ne Evrope dhe aty ku misionare dhe emigrate shkuan krijoi nje stardart te marredhenieve qe te pakten publikisht ishte uniforme. Marredheniet jashtemartesore qe quhen shkelje ishin te denueshme. Marredheniet paramartesore ishin po ashtu te denueshme por me te pranueshme sidomos kur cifti lidhej me pas. Marredheniet homoseksuale ishin me te rralla dhe me te denueshmet. Ky standart nuk eshte me. Me kujtohej ne rinine time qe nuk ishte normale qe cifti te flente ne shtepine e njeri tjetrit ende pa u martuar. Tani eshte bere normale qe ciftet martohen (edhe ne kishe) ndersa jane shtatzene. Sot te krishtere do te bertasin dhe reagojne ndaj asaj qe thote papa, por kur femijet e tyre martohen me jobesimtare (ndryshe sic thote shkrimi) kerkojne bekimin e Zotit ne ate gje qe ai nuk e bekon. Te krishtere te tjere nderkohe kane mbyllur syte per shkeljet e marredhenieve te tjera sic permenda me siper.
Fatkeqesisht ne kemi bere nje hierarki te asaj qe jane mekate shoqerore dhe e kemi vendosur homoseksualitetin te krye. Ky eshte perceptimi im te pakten. Kur erdha ne Kanada me dhimbnin syte kur shikoje meshkuj te kapur perdore me njeri-tjetrin. Por pashe po ashtu njerez qe flinin rruges. Vajza te reja qe lypnin meqe ishin larguar nga shtepite. Te droguar, pijanece. Pastaj ne festa vura re nje mekat qe nuk e shihja shume ne shqiperine e varfer : grykesia. Per shkak te begatise materiale, pervec birrave me shumice, njerezit hanin shume. Por nuk kam degjuar dike qe te flase kunder grykesise, pavaresisht se eshte nje nga mekatet e neveritura ne syte e Zotit. Po ashtu sic thashethemet, ata qe flasin pas shpine dhe mbjellin percarje, etj etj.
Perpara ca kohesh pyeta nje grup shqiptaresh pse ishin kundra praktikes se homoseksualitetit: se ishte jo e pranueshme per shoqerine shqiptare apo sepse ishte kundra asaj qe thote Bibla? Pergjigja ne shumice ishte konservatorizmi dhe jo pastertia.
Here pas here me kane pyetur a do te pranoja homoseksuale ne kishe? U jame pergjigjur PO. Sic cdo njeri tjeter ata jane te mirepritur te vijne ne takime dhe te mesojne dhe te perkushtohen ne rrugen e Zotit. Por une nuk kam per te thene asnjehere qe homoseksualiteti nuk eshte mekat. Por sic shume zakone te tjera qe njerezit i kane dhe vijne dhe ne kishe, nuk mund te bej nje vije ndarese vec per kete lloj mekati.
A do te martoja une ne kishe nje cift homoseksualesh? JO. Por sot ne Kanada ata martohen ne syte e ligjit. Une nuk pergjigjem per ligjin i cili u ka dhene hapesira njerezve qe kane opinion te ndryshme per ta jetuar jeten.
Te gjithe miqve te mi te krishtere une u sugjeroj dy gjera: 1) Beni nje liste te mekateve biblike dhe shikoni cilat praktikoni, toleroni apo mbeshtesni – pastaj shikoni nese Perendia ju pranon me kollaj kur jeni te ndergjegjshem per gjithcka qe ju beni qe nuk i pelqen Atij. 2) Fokusohuni te beni ate qe ju ka thene per te bere Krishti. Kur jemi te zene duke bere te miren, do te kemi me pak kohe te merremi me veprat e erresires.
Se fundmi, paci paqen e Perendise qe ja kalon cdo llogaritjeje njerezore dhe bejini gjerat me dashurine qe vjen prej se larti.
Si je me shendet?
Pyeta nje bashkebesimtar sesi ishte me shendet. Dija qe kishte patur dhimbje kohet e fundit dhe u interesova. Pergjigja e tij me beri te reflektoj dhe po shenoj ketu ato qe kam ne zemer te ndaj me ju.
Vellai ne Krisht me tha: “Jam pak me mire. E kam lene ne duart e Perendise. Ai eshte ne procesin e restaurimit. Por une kam nevoje te kaloj me shume kohe me Te, ne meditim dhe lutje. Shpeshhere mendoj mbi menyren sesi lutemi, Zot bekoje jeton tone, familjen tone, biznesin tone…dhe nuk e kuptojme ate qe Zoti thote: I bekuar eshte njeriu qe……(pra ne aktualisht jemi te bekuar, pavaresisht se jemi vegla te thyera). Ne jemi te bekuar sepse Zoti dergoi Krishtin te vdiste per ne ne kryq. A ka bekim me te madh sesa dhurata e shpetimit?”
Nje pergjigje e tille tregon nje reflektim shume te thelle dhe vjen per shkak te intimitetit me Perendine ne Shkrimet e Shenjta dhe kur jemi te sinqerte perpara tij.
Lutjet kerkuese nuk jane te keqija ne vetvete, por tregojne stadin ku ne jemi, cfare shikojme dhe ku e kemi zemren. Te krahasohemi me lutjet e Palit apo te shenjtoreve neper shekuj na ben te reflektojme se ndoshta jemi bere te krishtere sipas modeleve te krishtera materialiste. Te kuptosh qe menyra sesi lutemi ndoshta duhet te ndryshoje, eshte ndryshim pozitiv dhe hapi i pare drejt rruges per t’i ngjare Palit sic ai perpiqej t’i ngjante Krishtit. Pacim hir nga Zoti te ndryshojme.
Krenaria: A eshte gjithmone e keqe?
Kush jane dy shprehjet qe i kam degjuar me shume?
“Jam krenar per ty” dhe “Jam krenar qe jam shqiptar”
Bibla nderkohe na flet qe te jemi ne alert lidhur me krenarine. Meqenese fjalet sherojne dhe vrasin, sqarojne dhe turbullojne, do perpiqem te sqaroj dallimin midis dy lloj krenarive. Po, jane dy lloj krenarish, nga njera te shmangesh dhe tjetren ta inkurajosh.
Po flas separi per te dyten qe ka me pak nevoje per sqarim.
Kur i thua femijeve, te afermve, miqve “jam krenar per ty/ju” dhe shprehen ne forme mirenjohjeje dhe inkurajimi eshte shume positive. Kur gruaja ime u diplomua me rezultate te shkelqyera ndersa kishte vec 4 vite ne Kanada dhe e filloi te mesoje anglishten prej zeros, une isha krenar per arritjet e saj. Te njejten gje sa here qe vajza ime sillte rezultate te mira ne shkolle apo ne arritjet e saj. Une kam qene krenar per arritjet e saj. Kjo lloj krenarie perkthehet edhe si nje lloj vleresimi per punen, perkushtimin e tjetrit. Puna eshte e mire dhe eshte nje detyre qe Perendia ja ka dhene njeriut qe nga fillimi, perpara se te mekatonte. Te punosh dhe te besh gjerat e duhura nen udhezimet e Perendise dhe per lavdine e Perendise eshte gje e mire dhe duhet jo vetem aprovuar por dhe vleresuar. Jo rralle prinderit mund ta kalojne pa dashje ate qe quhet krenari per arritjet duke kaluar ne mburrje. Jo ben qe jo rralle te degjosh deklarata krenare krahasuese, qe femijet shqiptare jane me te miret e shkolles aty ku jane ne diaspore. Jo rralle certifikata inkurajuese qe u jepen femijeve ketu ne Kanada nga shkolla, lexohen ne Shqiperi se arritje te jashtezakonshme shkencore dhe fryhet “krenaria” qe raca jone eshte race e zgjuar.
Krenaria e pare eshte ajo qe Bibla flet kundra. Fillon me konceptin kur gjithcka rrotullohet rreth nesh apo asaj qe e quajme tonen, qofte dhe identiteti.
Krenari e keqe eshte ndjenja e superioritetit lidhur me rendesine, meritat, dinjitetin, sjelljet -krahasuar me te tjere. Shpesh kjo vjen nga nje frike dhe pasiguri e pashprehur te identitetit qofte te hedhur poshte nga te tjere me dashje apo te pavleresuar sic deshirohet.
Kur individi ka ne qender jo Perendine por vetveten, atehere pret qe objekti i adhurimit te jete i perkryer – dhe kur perkryerja nuk eshte tek idhulli qe kemi krijuar atehere ne i japim vlera dhe shkelqim qe nuk e meriton, qofte duke e ngritur ate ne qiell ose duke u perpjekur te hedhesh me poshte te tjeret dhe arritjet e tyre.
Bibla ka shume vende ku permendet krenaria si gje e keqe:
Disa citime nga Fjalet e Urta
“Sytë krenarë dhe një zemër kryelartë, që janë llamba e të pabesëve, janë mëkat” Emri i krenarit pa cipë është: "tallës"; ai çdo gjë e bën me një mburrje të tepruar. (21:4,24)
“Ai që është zemërkrenar është i neveritshëm për Zotin; edhe sikur t'i shtrëngojë dorën një tjetri për besëlidhje, nuk ka për të mbetur pa u ndëshkuar. Përpara shkatërrimit vjen kryelartësia dhe përpara rrëzimit fryma krenare”. (16:5,18 )
“Nga krenaria rrjedhin vetëm grindjet, por dituria është me ata që u kushtojnë kujdes këshillave”. (13:10 )
“Frika e Zotit është të urresh të keqen; unë e urrej kryelartësinë, arrogancën, rrugën e keqe dhe gojën e çoroditur”. (8:13 )
“Kur vjen kryelartësia, vjen edhe turpi; por dituria është me njerëzit e thjeshtë”. (11:2 )
A ke parë një njeri që e pandeh veten të urtë? Ka më tepër shpresë për një budalla se sa për të. (26:12)
Le të të lëvdoj një tjetër dhe jo goja jote, një i huaj dhe jo buzët e tua. (27:2)
Psalmi 10:2-13 pershkruan me detaje se c’mund te beje dikush qe eshte krenar:
“I pabesi me kryelartësinë e tij ndjek me dhunë të mjerin; ata do të kapen nga vetë kurthet që ata kanë kurdisur, sepse i pabesi mburret me dëshirat e shpirtit të tij, bekon grabitqarin dhe përbuz Zotin. I pabesi, me arrogancën e fytyrës së tij, nuk e kërkon Zotin; tërë mendimet e tij janë: "Perëndia nuk ekziston". Rrugët e tij lulëzojnë në çdo kohë; gjykimet e tua për të janë shumë të larta, larg kuptimit të tyre nga ana e tij; ai përqesh gjithë armiqtë e tij. Ai thotë në zemër të tij: "Mua askush nuk më tund dot kurrë; nuk do të më ndodhë kurrë ndonjë e keqe". Goja e tij është plot mallkime, hile dhe mashtrime; nën gjuhën e tij ka ligësi dhe paudhësi. Ai rri në pritë në fshatra, vret të pafajshmin në vende të fshehta; sytë e tij përgjojnë fatkeqin. Ai rri në pritë në vende të fshehta si luani në strofkën e tij; rri në pritë për të kapur të mjerin; ai e rrëmben të mjerin duke e tërhequr në rrjetën e tij. Ai rri i strukur dhe i mbledhur, dhe fatzinjtë mposhten para forcës së tij. Ai thotë në zemër të tij: "Perëndia harron, fsheh fytyrën e tij, nuk do ta shohë kurrë". Çohu, o Zot; o Perëndi, ngre dorën tënde; mos i harro të mjerët. Pse i pabesi përçmon Perëndinë? Ai thotë në zemër të tij: "Ti nuk do t'i kërkosh llogari".”
Apostulli Pal i paralajmeron te krishteret qe te ruhen nga krenaria qe vjen ne forma te ndryshme:
“Dhe të gjitha këto gjëra u ndodhën atyre si shëmbull, dhe janë shkruar për paralajmërimin tonë, për ne që jemi në mbarim të epokët. Prandaj ai që mendon se qëndron më këmbë, le të shohë se mos bjerë”. (1 Korintasve 10:11-12)
“Sepse në qoftë se dikush mendon se është diçka, pa qenë asgjë, ai gënjen veten e vet. Dhe secili të analizojë veprën e tij dhe atëherë do të ketë arsye të mburret vetëm për veten e tij dhe jo lidhur me tjetrin”. (Galatasve 6:3-4)
Apostulli Jakob, gjysme-vellai i Jezusit nga nena nuk mbahej me te madh qe kishte lidhje gjaku me Jezusin por flet kundra krenarise:
"Perëndia u kundërvihet mendjemëdhenjve dhe u jep hir të përulurve". Nënshtrojuni, pra, Perëndisë, kundërshtoni djallin dhe ai do të largohet nga ju! Afrohuni te Perëndia dhe ai do t'ju afrohet juve; pastroni duart tuaja, o mëkatarë; dhe pastroni zemrat o njerëz me dy mendje! Pikëllohuni, mbani zi dhe qani; të qeshurit tuaj le të kthehet në zi, dhe gëzimi në trishtim. Përuluni përpara Zotit, dhe ai do t'ju lartësojë! Mos flisni keq për njeri tjetrin, vëllezër; ai që flet kundër vëllait dhe e gjykon vëllanë e vet, flet kundër ligjit dhe gjykon ligjin; dhe, po të gjykosh ligjin, ti nuk je zbatues i ligjit, por gjykatës”. (Jakobi 4: 6b-11)
Shikoni ketu sesi Jakobi e vendos krenarine ne veprim ne jeten e perditshme: dikush qe mendon qe di me shume dhe eshte me i mire se te tjeret dhe flet keq per te tjeret, kalon deri ne nivelin qe eshte ne gjendje te gjykoje. Krenaria nuk eshte nje shkalle e vetme, por eshte nje sere shkallesh qe fillojne me te paren – mosperulja e brendshme ndaj Perendise dhe ligjit te Tij.
Tek letra e Filipianeve apostulli Pal u kujton besimtareve:
“Mos bëni asgjë për rivalitet as për mendjemadhësi, por me përulësi, secili ta çmojë tjetrin më shumë se vetveten. Mos mendojë secili për interesin e vet, por edhe atë të të tjerëve. Kini në ju po atë ndjenjë që ishte në Jezu Krishtin, i cili, edhe pse ishte në trajtë Perëndie, nuk e çmoi si një gjë ku të mbahej fort për të qenë barabar me Perëndinë, por e zbrazi veten e tij, duke marrë trajtë shërbëtori, e u bë i ngjashëm me njerëzit; dhe duke u gjetur nga pamja e jashtme posi njeri, e përuli vetveten duke u bërë i bindur deri në vdekje, deri në vdekje të kryqit. Prandaj edhe Perëndia e lartësoi madhërisht dhe i dha një emër që është përmbi çdo emër, që në emër të Jezusit të përkulet çdo gju i krijesave (ose gjërave) qiellore, tokësore dhe nëntokësore, dhe çdo gjuhë të rrëfejë se Jezu Krishti është Zot, për lavdi të Perëndisë Atë”. (Filipianeve 2:3-11)
Kapitulli i dashurise, 1 Korintasve 13 na meson qe dashuria nuk krekoset. Pra nese dikush krekoset perpara te tjereve nuk tregon se po e ben nga dashuria, por nga aresyet qe i permendem me siper.
Ne fund le te kujtojme se cfare profetizoi Isaiah se cfare do te ndodhe ne diten e gjykimit te Zotit. Krenaria serisht shikohet si elementi me i rrezikshem qe njerezit do te mbajne deri ne diten e gjykimit.
“Vështrimi krenar i njeriut do të ulet dhe krenaria e vdekatarëve do të përulet; vetëm Zoti do të lartësohet atë ditë. Sepse dita e Zotit të ushtrive do të vijë kundër çdo gjëje krenare dhe kryelartë dhe kundër çdo gjëje që ngrihet, për ta ulur, kundër gjithë kedrave të Libanit, të lartë dhe të ngritur, dhe kundër të gjitha lisave të Bashanit, kundër të gjitha maleve të larta dhe kodrave të larta; kundër çdo kulle shumë të lartë dhe kundër çdo muri të fortifikuar, kundër gjithë anijeve të Tarshishit dhe kundër të gjitha gjërave të këndshme. Kryelartësia e njeriut do të ulet dhe krenaria e njerëzve të shquar do të përulet; vetëm Zoti do të lartësohet atë ditë. Idhujt do të hiqen plotësisht. Njerëzit do të hyjnë në shpellat e shkëmbinjve dhe në guvat e tokës përpara tmerrit të Zotit dhe shkëlqimit të madhërisë së tij, kur do të ngrihet për ta bërë tokën të dridhet”. (Isaiah 2:11-19)
Ne nje artikull tjeter do te shkruaj sesi vjen krenaria, por me sa u permend me siper besoj eshte e mjaftueshme te na vendose ne pozicion analizimi per te pare dhe rene dakort qe krenaria eshte nje pozicionim i brendshem i nje individi qe e shpreh me sjellje, me fjale, me vepra. Tek Perendia nuk ka krenari te tille ziliqare prandaj dhe besimtaret e vertete duhet ta identifikojne krenarine e keqe ne jeten e tyre dhe te ecin me perulesi perpara Perendise dhe njerezve.
Ku ndryshon “me fal” me “pendohem”?
Ju ka ndodhur ta mendoni kete pyetje?
Nese po, ne cfare konteksti e keni menduar? Une kam pare tre kontekste te kesaj analize ne jeten time: 1) kur dikush gabon ndaj meje, 2) kur une gaboj ndaj dikush tjeter, 3) kur une gaboj ndaj Perendise.
Nuk di per ju, por shpesh une kerkoj me shume falje tek te tjeret, por kerkon pendim nga te tjeret. Pse? Sepse une shoh nje ndryshim midis “me fal” dhe “pendohem”.
“Me fal” perdoret kur personi ben dicka gabim ndaj dikujt tjeter.
“Pendohem” eshte kur personi e kupton qe ka bere gabim dhe e ndan mendjen te mos e beje me – pra te ktheje rruge.
Mendoni kete analogji: Ti ke marre dike ne makine per ta cuar ne nje destinacion. Ne bisede e siper ti harron dhe kujtohesh qe e ke kaluar destinacionin. Cfare do te besh? Nese ti kerkon vec falje, do e lesh personin aty dhe do vazhdosh rrugen tende. Nese do te pendohesh, atehere do i kerkosh falje dhe do kthehesh per t’a cuar personin ne destinacionin e duhut.
Apo nese je me dike dhe e demton nga pakujdesia. te kerkosh falje eshte t’i tregosh sesa keq te vjen per pakujdesine dhe demin e bere. Ndersa te pendohesh do te thote qe e ndihmon personin e lenduar dhe e regjistron ne mendjen tende qe here tjeter nuk ka per te ndodhur me, sepse do te jesh i kujdesshem.
Nganjehere me vajzen time kemi patur diskutime pas nje gabimi te saj. Kur e kuptoj qe ka qene gabim ajo ka kerkuar falje. Por pasi gabimi eshte perseritur here pas here dhe gjithmone ajo kerkon falje, nje dite e pyes: “per cfare po kerkon falje, sepse u kape ne gabim, sepse une u lendova, apo sepse ajo qe po ben eshte gabim?”
“Me fal” shpesh behet kur kuptojme qe tjetri eshte lenduar prej gabimit tone, por “pendimi” eshte kur e kuptojme qe veprimi yne eshte gabim dhe vendosim te mos e bejme me.
Po te krahasojme nje tregim qe Jezusi pershkruan ne Bibel mbi nje fetar dhe nje taksidar, Ai ve ne dukje qe taksidari u largua i falur, sepse ishte i penduar, ndersa fetari jo, sepse nuk arrinte ta shikojne gabimin e vet.
Heren tjeter kur ti gabon nga Zotit apo njerezve, kontrollo veten dhe shiko nese po kerkon falje apo po pendohesh!
Burri me bluza me vrima!
Perpara ca vitesh u takova me dike qe jeton ne anen tjeter te Kanadase. Miq te perbashket, qellim i perbashket. Ngjitem ndersa beme biseda. Te dy me nga nje femije te se njejtes moshe. Ai i me i madh se une, femije i nje inxhinieri qe kishte pare shume vende te botes qe femije per shkak te punes se babait. I lindur ne nje nga vendet skandinave dhe i vendosur perfundimisht ne nje nga provincat e Atlantikut. Vjen here pas here ne Toronto sepse takon dy here ne vit prinderit pleq qe jetojne ne nje fshat ne veri te Ontarios. Dhe gjithmone gjen kohen qe te me takoje aty ku mua me ka ardhur per mbare. Person me dy universitete, me te pakten 4 gjuhe te huaja me sfidoi heren e pare kur erdhi ne shtepine time. Sandale, xhinse te zbardhura dhe nje bluze me disa vrima te dukshme. Nuk thashe gje heren e pare, por e vura re dhe nje here tjeter. Me beri serisht pershtypje dhe serisht nuk i thashe gje. Mendova: “Inxhinier miku, dhe nuk e ka vrare mendjen te veshe nje bluze tjeter”. Nuk ishte nje nga bluzat qe jane grisur apo brimosur qe ne fabrike si pjese e modes se fundit. Ishte bluze e perdorur shume here, e paster por e brimosur.
Fakti eshte qe edhe une kam ca bluza qe nuk i vesh jashte shtepise, ca me njolla, ca me jake te rrudhosur dhe tek tuk ndonje qe eshte brimosur nga shumeperdorimi. Une e kam shume bezdi te hedh gjera qe mund te perdoren.
Por me del parasysh ai: OPINIONI. Cfare do te thone te tjeret po te shohin qe une po vesh nje bluze demode, te vjeter apo dhe me vrima? Kushedi sa fytyra me dalin perpara me mimiken e tyre te vecante qe dhe pa fjale me thone: “Edhe ti me bluze me vrima? Hajt se te jap une bluza, vec mos me dil ashtu”.
Ajo qe dua te them me kete histori te vertete eshte sesi e shohim ne veten dhe te tjeret. Personalisht kam arritur ne nje pike qe vleresimi ose mosvleresimi i te tjereve ka shume pak ndikim ne ate qe une bej dhe them. Aq me pak “kodi i veshjes”. Qe kur u bera i krishtere m’u happen syte te shikoja kotesine e te investuarit ne pamjen e jashtme, kur e brendshmja qelbet.
I kuptoj aresyet e dikujt qe perpiqet te vishet trendy dhe deri diku jam dakort qe te vishesh bukur, por a ka kufinj dhe udhezime? Vite me pare me kujtohej kur vajzat dilnin te blinin buke tek lagja dhe visheshin si per xhiro. Edhe pa qene nevoja per te pare revista, apo modele vezhgimi i njeri-tjeterit pa kuptuar krijon nje lloj mode dhe pa kuptuar secili perpiqet te vishet ne ate menyre. Bluza te shtrenjta qe kane simbolin apo emrin e nje kompanie. Po ashtu aksesore te llojeve nga me te ndryshme ku me shume kushton emri sesa materiali.
Miq, kur vishni rrobe firmato, a po vishni rroben apo po i tregoni botes qe ke mjaftueshem leke, per te blere edhe nje rrobe te tille? Pavaresisht se jane kode te shkruara dhe te pashkruara sesi mund te vishesh ne vende pune apo kur shkon diku, ajo qe une po ftoj per te reflektuar eshte sesa vemendje i japim pamjes se jashtme sidomos kur e dime qe do jemi nen vezhgimin e te pakten nje personi.
A je i/e lirshem te vishesh ashtu sic ti ke deshire apo presioni e asaj qe presin te tjeret te ben te dalesh nga vetvetja?
A investon kaq shume per ate qe te tjeret shohin sa harron te kujdesesh per njeriun tend te brendeshem (njohuri, dituri,etj)?
A mos ndoshta ti mendon qe gjithcka ne jete eshte siperfaqesore, si veshjet, marredheniet me te tjere, qofte dhe me pjesetaret e afert te familjes?
Ndoshta sot gjen nje bluze me vrima dhe mbaje neper shtepi, apo ne oborr, apo duke bere nje ecje ne rruge. Shiko nese njerezit do te respektojne njesoj. Ndoshta eshte koha te testosh miqte e vertete, dhe per kete kerkohet vec te veshesh nje bluze me vrima.