A ke nevoje per ndihme apo shpetim?

A ke nevoje per “shpetim” apo “ndihme’?
Kam qene duke menduar qe dje lidhur me kete teme e cila eshte e nderthurur si ne gjuhen praktike, financiare dhe teologjike.
Ne anglisht shprehjet perkatese jane “rescue” dhe “help” dhe nganjehere per ne qe i perdorim edhe ne te menduar te dyja gjuhet sikur na ndihmojne te jemi me te qarte.
 
Ne ate qe une arrij te kuptoj eshte: “shpetim/rescue” ndodh ne raste kur individi apo grup individesh nuk shohin rrugezgjidhje tjeter pervec se nje ndihme jashte tyre, t’i nxjerre nga situata. Ne raste shpetimi, puna qe duhet te beje personi qe shpetohet eshte minimale krahasuar me punen qe kryen pala shpetuese. Si psh: afganet qe duan te largohen nga Afganistani, u duhej te shkonin ne aeroport, por nese nuk merren me avion ata mbesin ne vend. Nje person qe ka rene ne grope dhe i eshte zgjatur dora per shpetim, u duhet te zgjasin doren e tyre apo te kapin litarin e shpetimit dhe te mbahen fort pas tij.
 
Ndersa ne rastin e te ndihmuarit roli i personit qe ndihmohet rritet dhe behet kryesori ne daljen nga situata. Psh te larguarin afgane qe duan te kalojne kufirin tokesor u duhet te udhetojne dhe ta kalojne vete kufirin-ndihma eshte qe lejohen te kalojne. Dikujt qe i hidhet litari per te dale jashte nga gropa, u duhet te perdorin gjithe aftesite per t’u ngjitur, sepse litari eshte thjesht i fiksuar diku, por nuk te terheq.
 
Ndersa programe sociale krijohen per t’u ardhur ne ndihme nevojtareve, une shikoj te dyja menyrat e ndihmes dhe shpetimit, here te ndeerthurura dhe here dukshmerisht te vecuara. Emigranteve te rinj u ofrohen mundesi te caktuara per t’u pergatitur per tregun e punes, por i mbetet atyre ne dore per ta perdorur mundesine. Te tjere nevojtareve u jeper nje cek mujor duke supozuar qe keta jane te paafte ta fitojne te ardhuren e tyre duke punuar. Shpesh behen lloj-lloj manovrash ketu, qe per ate qe i ben jane te justifikueshme/pranueshme por per te tjeret jo.
 
Para shume vitesh me kujtohet qe ne Elbasan, nje pjese e lypesve vinin tek dera e kishes me shprese per te marre dicka me shume. Pa gjykuar problemin dhe aresyen pse ishin aty, vura re qe kishte dy lloj grup-njerezish, ata qe donin te shpetoheshin per ate dite dhe ata qe donin te ndihmoheshin per te dale nga situata. Kisha u dhe nje grupi te tyre nje kuti me banane per ta shitur ne menyre qe te perdornin fitimin per nevojat e tyre. Nuk arrin te behesh pasanik apo te dalesh nga varferia me nje kuti babane, por ishte dicka, nje litar i hedhur per ndihme dhe nje ftese per te menduar sesi te perdoresh ate qe ke dhe jo te ankohesh per ate qe nuk ke.
Sigurisht qe kishte histori te ndryshme se c’ndodhte me ate kuti babane. Nganjehere ajo qe shitej perdorej e gjitha ate dite per ate nevoje qe ishte me urgjente nga personi apo familja. Nganjehere nje pjese e tyre perdorej thjesht per ushqim. Por nje grua nuk do ta harroj. Ajo vendosi qe te ishte ndryshe: ndau fitimin nga cmimi origjinal i nje kutie banane. Me fitimin e dites se pare ajo bleu nje shishe vaj per gatim dhe me pjesen kryesore te lekeve bleu kutine e bananeve per diten e dyte. keshtu cdo dite ajo beri te njejten gje.
 
Kjo grua kishte nevoje per ndihme, jo thjesht per shpetim. Te tjeret ishin dorezuar ndoshta duke fajesuar brezin, familjen, fatin e keq, pasaniket, padrejtesine, vetveten ndoshta dhe Zotin.
 
Meqe jemi tek Zoti. Krishterimi ofron nje teologji ku Zoti ofrohet edhe si Shpetimtar dhe si Ndihmues. Ka situata ku njeriu vertet ka nevoje per Shpetim. Psh, falja e mekateve personale nuk arrin do te shlyhet me vepra te mira te bera diten, javen apo muajin tjeter. Nuk arrin dot njeriu te fitoje pike te mjaftueshme shpengimi, sepse ne paditurine dhe rebelimin e zemres se vet, do vazhdoje te beje dicka tjeret te papranuar nga Hyji i Shenjte. Sakrificat me kafshe te sjellura ne nje kohe te meparshme i mesuan njerezve (qe donin te mesonin), qe ekziston mundesia qe dikush tjeter (ne kete rast gjaku i nje kafshe) te perdorej si justifikim dhe zevendesim te perkohshem shfajesues. GJithashtu po keta njerez kuptuan qe sakrifica te tilla ishin siperfaqesore dhe nuk mund te zgjidhnin problemin ne rrenje-ne brendesine e njeriut. Prandaj, kur Jezusi u manifestua ne ate krahine te panjohur te Galilese dhe me vone u kryqezua si kurban, ishte i qarte ne mendjen e te vemendshme qe dicka e jashtezakonshme mund te ishte duke ndodhur. Nese Jezusi ishte ne te vertete ai qe po deklaronte, i ardhur prej perjetesise, per t’u bere nje zevendesues perfect per te justifikuar dhe shlyer mekatet e njerezimit, atehere ky do ishte lajm i mire per ata qe ishin te varur tek sakrificat siperfaqesore me kafshe dhe sende materiale. Ata qe kishin nevoje te shpetoheshin nga natyre e tyre qe i shtynte normalisht te benin ate qe Perendia e quan te papranueshme.
Kete rast une e quaj Shpetim, sepse pavaresiht deshires pozitive dhe ngulmimit njerezor per t’u bere me i mire, arrin deri ne nje fare niveli. Dhe kjo jo me informacion te kuptuar ne xhungel, por informacion i ardhur permes njerezve qe degjuan mesazhin hyjnore. Pra dhe kjo miresi qe njerezit perpiqen te arrijne ne menyre te pavaruar e bejne duke kerkuar direkt ose indirekt NDIHME nga burimet hyjnore nga ku vijne percaktimet e asaj qe eshte e mire dhe e keqe, e duhur dhe e gabuar.
Pra une kam arritur ne perfundimin qe ne menyre qe dikush te jete ne rregull me Perendine, ka nevoje te shpetohet, sigurisht duke bere pjesen e vet- te zgjase doren ndersa e terheqin lart.
 
Nderkohe pasi dikush shpetohet, tashme ka nevoje te ndihmohet duke u edukuar per te gjitha burimet e mundshme per t’u perdorur per te kaluar situata te veshtira. Sigurisht, here pas here si dele pa tru ne bejme gabime qe na detyrojne te therrasim per shpetim, por kjo nuk duhet te jete metoda jone e vetme: shpetohu dhe bej ate qe duket ty me mire derisa te biesh ne grope me koke dhe te kerkosh prape per skuader shpetimi. Presupozohet qe me ndihmen e informacionit te dhene prej se larti dhe atyre qe jane ne te njejten rruge si ty, ti mund te marresh vendime me te mira dhe me rezultate me te mira.
 
Cfare mendon ti lidhur me kete? A ke ndogje shembul per ta mbeshtetur apo sfiduar ate qe une shkrova? Te mirepres!

Ec ne drite

1 Gjoni 1:7 “po të ecim në dritë, sikurse ai është në dritë, kemi bashkësi njeri me tjetrin, dhe gjaku i Jezu Krishtit, Birit të tij, na pastron nga çdo mëkat.” Kjo eshte nje te vertetat e mesuara dhe praktikuar gjysme ne komunitete te ndryshme te krishtera. Meqenese ecja jone ne drite eshte e padukshme per komunitetin por e reflektuar ne komunitet, mund te themi me siguri qe lakmusi i te ecurit ne drite eshte bashkesia biblike me bashkebesimtaret e tjere. Kjo nuk do te thote qe keta persona nuk mekatojne, por keta persona nuk e fshehin mekatin e tyre, duke mos u hequr sikur gjithcka eshte ne rregull. Cfare ndodh jo rralle eshte qe kur mekati nuk merret seriozisht ne driten e Zotit, personi perpiqet te fshihet nga te tjeret. Dhe me te drejte, sepse te tjeret nese jane nen drejtimin e frymes se shenjte mund te dallojne qe nje bashkebesimtar po ecen ne mekat.
Por cfare po na inkurajon ketu apostulli Gjon-ai qe e quante veten si te dashur prej Jezusit -eshte qe te mos hiqemi ato qe nuk jemi.
1-Ec ne drite. Shmangju pra erresires te cdo lloj forme. Kush ecen ne erresire ne nje moment apo tjeter do te filloje te beje veprat e erresires. Pra, te dy faktoret jane te rendesishem: Kush ecen ne erresire fillon te beje vepra te erresires, dhe kur ben vepra te erresires, do shtyhet te shkoje drejt erresires.
2-Ec ne driten e ndershmerise me vetveten. Mos bej pakt me asnje lloj mekati sepse ai do te mbaje deren hapur per te tjere qe te vijne me pas. Mos e genje veten si thote Apostulli Gjon ne kete leter, sepse njeriu njihet nga veprat jo nga deklaratat apo nga deshirat.
Ndersa i ekspozohemi drites, gjaku i Krishtit na pastron nga CDO mekat. Pra, ne testohemi nese vertet besojme qe Krishti na fal mekatet e perseritura, ato qe i quajme te turpshme apo te neveritshme dhe ato qe te perjashtojne nga bashkesia me njerezit e tjere. Gjoni po na thote qe nese ecim ne drite, pa hile, pa rrena por ne te vertete, Krishti na fal nga cdo mekat. Pike.
Shenja e bashkesise me te besimtaret e vertete eshte vula e dukshme e dikujt qe ka vendosur te ece ne drite.
Si po ecen ti sot?

Duke ndjekur Yllin

Para dy ditesh u lajmerua qe do te dale serisht “Ylli i Bethlehemit” ne hapesiren qiellore. Te them te drejten nuk di sesa persona ishin te interesuar per ta pare kete gje sepse ne fakt eshte shume personale dhe asksuh  nuk mund te thote me saktesi kur nuk dime se cfare njerezit mendojne dhe bejne. Por sigurisht shfaqja e ketij ylli, i ben shume te mendojne mbi historine e nje ylli qe eshte shenuar ne librin e shenjte. Nje yll levizes qe drejtoi disa njerez te mencur te vinin ne Bethlehem dhe te gjenin te persalindurin Mbret. Historia e ketyre dijetareve do mbetet pjeserisht e pakuptueshme per pjesen me te madhe te njerezve qe ndoshta do mjaftohen me ate qe ose ka ndodhur ose jo-dhe jeta vazhdon. Por per te tjere qe kerkojne shenja ne qiell e ne toke, per ata qe kerkojne te kuptojne me shume mbi jeten dhe qellimin e saj, cfare ka ndodhur me keta dijetare te mencur eshte e rendesishme. Them te mencur sepse ata nuk erdhen duarbosh ne audience e nje mbreti. Erdhen me dhurata per mbretin e porsalindur. Te ben te mendosh se nga ka ardhur historia e dhuratave te Krishtlindjes. Vecse ndryshimi ishte qe dhuratat e dijetareve ishin per mbretin, ndersa tonat ja bejme njerezve te dashur, atyre qe ndoshta na i bene vjet ose e dime qe do te na i bejne edhe kete vit 😊.

Keta dijetare nuk u “perplasen” aksidentalisht me kete yll, por ishin ne kerkim te asaj qe do te ndodhte. Sic nje miku im thote shpesh “arrita te kuptoj shenjat” dhe keta dijetare arriten te lidhin shenjat qe i profetizuari Mbret i Judenjve por qe do te ishte bekim per te gjithe kombet erdhi. Erdhi foshnja e shenjte dhe disa e pane, te tjere e njohen, te tjere u shqetesuan, ca u terbuan. Te sinqertet dijetare nuk mund te mashtroheshin per here te dyte nga i babezituri per pushtet, Mbreti Herod dhe e lane me gisht ne goje. Sot ndersa Krisht-Lindjen si feste e presin shume ne forma te ndryshme, une ftoj secilin te reflektoje dhe te gjeje veten ne nje prej personazheve te historise. A do ishe ti nje dijetar ne kerkim te yllit, apo nje Herod qe do te zhduke cdo yll qe i kercenon shkelqimin e asaj qe zoteron? A do te ishe ti nje Mari qe do te thoshte “Ja ku jam sherbetorja jote, u befte me mua sipas fjales tende” apo nje fetar qe i pelqen te vazhdoje nje tradite te trasheguar pa e ditur as aresyen dhe as thelbin? A do te ishe ti nje bari i thjeshte qe do te ngazellonte nje lajm i papritur nga te panjohur apo nje hotelexhi qe ende nuk ka dhome te lire sot per Mbretin qe do te linde? A do te ishe ti nje Jozef qe do t’i besonte nje endrre apo nje Simeon qe pret ne lutje ardhjen e Mesias? Eshte mire qe te pakten nje here ne vit, secili te mendoje te gjeje rolin e vet ne dramen hyjnore – persa kohe jemi ende ne “enderr” mund te zgjedhim te ndryshojme rolet, sepse kur gjithcka behet e dukshme do te mbetemi me rolin qe zgjodhem. Uroj qe ta gjeni yllin e mengjesit, pa ardhe ende dielli.

A te eshte bere e merzitshme kisha?

Ndersa shkruaj kete postim kujtoj dhjetra biseda qe kam bere me njerez te ndryshem dhe qindra te tjera qe i kam degjuar te tjeret te shprehen. Ndoshta fjala “e merzitshme” nuk eshte perdorur gjithmone ne cdo bisede te tille por thelbi eshte i njejte.

Zakonisht ka dalur si teme kur dikush qe deklaron qe eshte besimtar dhe ndjekes i Jezus Krishtit, nuk eshte as ne dashuri dhe as ne marredhenie me kishen e Tij. Nuk eshte e rastit qe per shumicen, kisha nenkupton takimin e kishes te dielave keshtu qe per hir te faktit kisha si familje dhe kisha ne aktivitetin liturgjik nderthuren.

Here me vjen keq per ta dhe jam perpjekur t’i ndihmoj separi duke u perpjekur te degjoj aresyet e verteta pas “merzitjes”. Here te tjera ballafaqohem me nje lloj narzicizmi religjioz qe nuk eshte i pakte ne ditet tona dhe aq me teper neper rrethet e krishtera, ku i eshte dhene shume fokus te drejtave personale dhe deshirave personale te panderthurura me te mirat dhe bekimet e te tjereve.

Me duhet te pohoj qe jetoj ne nje brez qe eshte krejt ndryshe nga breza te tjere. Nje brez ku individualizmi eshte ne nivelet me te larta. Ne nje brez ku fale teknologjise mund te degjoj ne cdo kohe kenge dhe predikime nga anembane globit. Per dike qe ndoshta perton te dale nga shtepia per nje takim kishe, degjimi i nje predikimi nga celulari eshte jo vetem i thjeshte por gati i pakushtueshem. Ne mund te degjojme falas mesazhe te mirepregatitura nga pastore qe harxhojne ore te tera dhe qe mbeshteten financiarisht nga kisha qe nuk kane lidhje me ne. Degjojme falas kenge adhurimi nga muzikante te nivele te larta te regjistruara ne studio profesionale. Jo pa aresye behet me pak terheqese te shkosh ne nje takim kishe ku predikuesi nuk eshte aq i pergatitur sesa ai ne Youtube dhe muzikantet jo aq te talentuar sa ato ne YouTube.

A vertet eshte bere kisha e merzitshme apo ndoshta kerkohet te shmanget niveli i pergjegjesise dhe llogaridhenia?

A mos ndoshta gabimisht eshte prezantuar kisha vetem si nje vend ku shkohet ne raste kur ke nevoje per ndryshim (je vetem-ke nevoje per miq, je semure-ke nevoje per sherim, ndihesh i dobet-ke nevoje per inkurajim, ndihesh mekatar-ke nevoje per pranim, je ne udhekryq-ke nevoje per keshille, je ngushte financiarisht-ke nevoje per ndihme.) ose per te kaluar nje kohe te mire ne nje ambjent ndryshe nga ai i diteve te javes. Kjo e fundit mund te ngrere pritje qe nuk permbushen gjithmone. Shpesh besimtare shkojne te degjojne te “rejat e fundit” nga kendveshtrimi i pastorit/mesues. Keto te reja duhen paketuar ne nje menyre qe i pershtatet brezit te sotshem: 1) jo shume te gjate, 2) jo te thate, por me ilustrime, 3) qe t’i flase cdo individi ne te njejten kohe, 4) te jete inkurajues dhe jo bezdisesh. Shpesh besimtare shkojne vec per te marre dozen javore shpirterore, pra “degjo nje mesazh dhe ca kenge te bukura”- dhe jo rralle i bashkohen kishave me shume anetare ku nuk eshte e nevojshme te besh shoqeri, ku mund te zgjedhesh ku te ulesh dhe afer kujt te mos ulesh.

Ne nje kishe lokale pritet qe cdo besimtar te jete kontribues me aftesite, dhuntite, financat dhe buzeqeshjen inkurajuese. Mungesa e pjesetareve te kishes jo vec ne takimin e te dieles por ne jeten e kishes, e ben me te veshtire per gjymtyret e tjera te plotesojne detyrat e gjymtyreve joaktive, nderkohe qe duhet te bejne detyrat e tyre.

Nga ana tjeter mungesa e rradhitjes ne kishe zvogelon mundesine e te paturit dike qe ti e ndihmon te rritet dhe dike qe te ndihmon te rritesh. Kjo kerkon vazhdimisht nje ndershmeri ne komunikim qe shkon pertej komunikimit siperfaqesor: “Si je?” ‘Jam mire.” Individualizmi shoqeror ka ndikuar ne individualizmin shpirteror ku jo rralle marredhenia personale me Jezusin, me Fjalen e gjalle dhe Frymen e Shenjte, mund te merret si zevendesues i komunitetit dhe komunikimit ne komunitetin e besimit. Ajo qe eshte me e bezdisshme eshte llogari-dhenia, ose me nje fjale me biblike: “rrefimi i mekateve”.

Bibla thote rrefejini mekatet njeri-tjetrit qe te sheroheni dhe nuk jane te rralla rastet kur ne ia rrefejme mekatet vec Perendise. Dhe kjo ndoshta per aresyen e vetme se rrefimi i mekateve te krijon idene e asaj qe mund te behemi vulnerabel perpara te tjereve dhe na mban te lidhur ne marredhenie qe duam te mbajme jo shume te forta.

A vertet kisha behet e merzitshme?

Ka raste qe takimet e kishes mund te mos jene shume ngazellyese, une e pranoj kete gje. Por varet se cfare pret! Nese pret nje takim si nje shfaqje ku gjithcka duhet te jete super-class, atehere eshte e mundshme qe te zhgenjehesh. Dhe nuk eshte aspak gabim te kesh pritje kur mbledhesh me besimtare te tjere. Por ndoshta i gjithe ndryshimi eshte tek LLOJI i PRITJES dhe tek lloji i produktit te pritshem perfundimtar.

Nese ne besojme qe sa here qe besimtaret mblidhen bashke ne emer te Krishtit, i Bekuari eshte ne mes te tyre, atehere pritjet duhet te gjejne kenaqesi qe jemi ne prezencen e me Te Lartit. Nese themi qe kisha eshte e merzitshme, ndoshta rrezikojme te themi qe mesazhi qe Fryma ka per ne sot apo kete sezon nuk eshte ajo qe une dua dhe qe me ben te ndjehem mire. A jemi ne te thirrur qe te ndjehemi mire? A jemi thirrur ne qe te ecim me ane te ndjenjave? A nuk jemi thirrur ne qe te ecim me besim dhe jo me ndjenja? Pra ndjenjat tona nuk duhet te jene ato qe drejtojne menyren sesi mendojme, analizojme, peshojme dhe vleresojme. Ka raste qe bisedat me disa njerez mund te duken rutine nese nuk pritet asgje prej tyre, por nese ne marrim pjese ne keto biseda me deshire, kuriozitet dhe perfshirje aktive, gjithmone do te surprizohemi mbi ate qe degjojme dhe mesojme.

Takimet e kishes kane per qellim te transformojne mekatarin ne shenjtor dhe ky proces here eshte i pakendshem dhe here i pasqaruar. Takimet e kishes u sherbejne atyre qe kane vendosur te ndjekin Krishtin, te mesojne disiplina dhe te dalin jashte zones se rehatise qe ndoshta pa e kuptuar e kane vendosur vetveten. Takimet e kishes krijojne hapesira qe bashkebesimtaret t’i sherbejne njeri-tjetrin ne ate qe kane nevoje edhe nese eshte e padukshme apo e pashprehur publikisht.

Transformimi nuk ndodh ne momente por ne udhetime. Ta ndjekesh Jezusin perfshin qe te ecesh me ata qe po e ndjekin Ate. Nese fokusohemi tek gabimet e ndjekesve te tjere edhe mund te dekurajohemi dhe merzitemi, por nese fokusohemi tek Jezusi dhe tek ajo qe ai po ben tek bashkeudhetaret atehere kisha nuk arrin te behet asnjehere e merzitshme.

 

KUSH THOTË SE PARAJA NUK SJELL LUMTURINË?

Nga: Robert J. Tamasy

Çdo kulturë ka proverbat e saj, fjalë të urta që i kanë rezistuar kohërave e që kanë kaluar nga brezi në brez duke u pranuar si të vërteta. Por jo të gjitha janë të vërteta. Marrim, për shembull, proverbin që përsëritet aq shumë (në Amerikë): “Shkopinjtë dhe gurët mund të më thyejnë kockat, por emrat s’kanë ç’më bëjnë.” Në të vërtetë, emrat (e njerëzve), kur është fjala për kujtime të pakëndshme prej tyre, të shkaktojnë shqetësim dhe shpesh dhimbja shpirtërore që sjellin, mund të jetë më jetëgjatë se sa dhimbja fizike që provon kur goditesh nga ndonjë objekt.

Një tjetër proverb me vërtetësi të dyshimtë është ky, “Paraja nuk sjell lumturinë.” Mendohu pak: A nuk ndjehesh i lumturuar kur ta rrisin rrogën në punë? Po kur merr papritur ndonjë çek parash, a nuk përjeton momente lumturie? Po kur ke vendosur të shesësh diçka dhe merr vesh se çmimi i saj në treg është më i lartë nga sa ke menduar, a nuk ndjehesh i lumturuar? Edhe Bibla e pranon se,

“Pasuritë sigurojnë një numër të madh miqsh, por të varfrin e braktis miku i tij…të gjithë janë miq të atij që bën dhurata” .

(Fjalët e Urta 19:4, 6)

Padyshim, nëse do të zgjidhnim para dy mundësive – për të pasur ose mos pasur para – të gjithë do të zgjidhnim mundësinë e parë. Apo jo? Por çështja është se çfarë nënkuptojmë me fjalën “lumturi”?

Vite më parë kam dëgjuar një program në radio që bënte një dallim të shkëlqyer midis lumturisë dhe gëzimit. Lumturia, thuhej aty, ka të bëjë me ngjarje, faktorë të jashtëm që ndikojnë mbi ne në mënyrë pozitive ose negative. Gëzimi, shpjegonte folësi, është një ndjesi e brendshme mirëqenieje, diçka që nuk varet nga çfarë ndodh rreth nesh. Të marrim si shembull rastin kur blejmë një makinë të re. Ky fakt mund të na lumturojë së tepërmi duke filluar nga çasti që ndjejmë aromën karakteristike të makinës së dyqanit dhe prekim aksesorët e saj modernë e deri në çastet kur provojmë emocionet e ngarjes së një makine të re. Megjithatë, nëse dikush në parkim na e godet makinën e na shtrembëron parafangon e saj, lumturia që provuam zhduket menjëherë. Ky lloj lumturimi venitet edhe me kalimin e kohës teksa shohim makinën tonë që fillon e vjetrohet. Pra, paratë mund të blejnë lumturi, por ato nuk mund ta ruajnë atë përgjithmonë.

Gëzimi, përkundrazi, mund të ruhet edhe në çaste dhimbjeje, humbjeje, ose fatkeqësish të mëdha. Sepse ai ka të bëjë me ndjenjën e plotësimit të brendshëm shpirtëror dhe nuk cënohet nga rrethana të jashtme. Prandaj është më e saktë të theksojmë se paraja mund ta blejë lumturinë, por ajo nuk mund të blejë gëzimin.

Edhe Bibla flet për këtë: Syno për gjërat e duhura. Paraja është e dobishme, por ajo ka limitet e veta. Ajo s’ka vlerë kur vijmë në fundin e jetës tonë. Në atë pikë, ajo që ka rëndësi është vetëm trashëgimia që lëmë pas, reflektimi mbi atë se si e jetuam jetën dhe çfarë ndikimi lamë në këtë botë.

“Pasuritë nuk sjellin dobi ditën e zemërimit, por drejtësia të shpëton nga vdekja”

(Fjalët e Urta 11:4)

Fokusohu në gjërat që zgjasin në kohë. Një tjetër proverb thotë: “Kollaj vjen, kollaj ikën (nga kjo jetë mbi tokë)” Pra, a është mençuri që t’ia përkushtojmë gjithë kohën dhe energjitë tona sigurimit të pasurive që mund t’i humbasim aq lehtë e shpejtë?

“Mos u lodh për t’u pasuruar…Sa të hapësh e të mbyllësh sytë pasuria do të bëjë krahë e do të fluturojë drejt qiellit si shqiponjë.

(Fjalët e Urta 23:4-5)

Grumbullo pasurinë e vërtetë. Nëse kuptimin e jetës tonë e gjejmë tek gëzimi në kuptimin e plotësimit shpirtëror, pak rëndësi ka nëse kemi shumë para apo hiç fare.

“Mos mblidhni për vete thesare mbi tokë ku i brejnë tenja dhe ndryshku dhe ku vjedhësit shpërthejnë dhe vjedhin. Përkundrazi, mblidhni për vete thesare në qiell ku as tenja as ndryshku nuk prishin dhe ku vjedhësit nuk shpërthejnë e nuk vjedhin”

(Mateu 6:19-20)

Si je me shendet?

Pyeta nje bashkebesimtar sesi ishte me shendet. Dija qe kishte patur dhimbje kohet e fundit dhe u interesova. Pergjigja e tij me beri te reflektoj dhe po shenoj ketu ato qe kam ne zemer te ndaj me ju.

Vellai ne Krisht me tha: “Jam pak me mire. E kam lene ne duart e Perendise. Ai eshte ne procesin e restaurimit. Por une kam nevoje te kaloj me shume kohe me Te, ne meditim dhe lutje. Shpeshhere mendoj mbi menyren sesi lutemi, Zot bekoje jeton tone, familjen tone, biznesin tone…dhe nuk e kuptojme ate qe Zoti thote: I bekuar eshte njeriu qe……(pra ne aktualisht jemi te bekuar, pavaresisht se jemi vegla te thyera). Ne jemi te bekuar sepse Zoti dergoi Krishtin te vdiste per ne ne kryq. A ka bekim me te madh sesa dhurata e shpetimit?”

Nje pergjigje e tille tregon nje reflektim shume te thelle dhe vjen per shkak te intimitetit me Perendine ne Shkrimet e Shenjta dhe kur jemi te sinqerte perpara tij.
Lutjet kerkuese nuk jane te keqija ne vetvete, por tregojne stadin ku ne jemi, cfare shikojme dhe ku e kemi zemren. Te krahasohemi me lutjet e Palit apo te shenjtoreve neper shekuj na ben te reflektojme se ndoshta jemi bere te krishtere sipas modeleve te krishtera materialiste. Te kuptosh qe menyra sesi lutemi ndoshta duhet te ndryshoje, eshte ndryshim pozitiv dhe hapi i pare drejt rruges per t’i ngjare Palit sic ai perpiqej t’i ngjante Krishtit. Pacim hir nga Zoti te ndryshojme.

Better safe than sorry

“Better safe than sorry”. Kjo eshte nje nga shprehjet qe e degjon here pas here ketu ne Kanada dhe qe do te thote: “me mire i sigurt, sesa te vije keq me vone”. Idea eshte qe per gjera qe nuk di sesi do te marrin, shmang ne maksimum rrezikun e asaj qe mund te vije keq. Dhe kjo mund te perdoret ndoshta ne cdo fushe te jetes, pervec se atyre qe merren me shpikje dhe u duhet te provojne edhe te rrezikojne. Ne kontekstin e sotshem ku debatohet nese duhet vendosur maskat mbrojtese apo jo, merr serisht kuptim. Ne ambjente te mbyllura ku perballohem me njerez e vendos masken edhe pse me bezdis -me mbushen syzet me avull 🙂 Por kur mendoj qe ndoshta njeri nga ata qe me kalojne afer mund te kete virus dhe teshtin ne ambjent ku une kaloj me vone – me mire te ruhem sesa te me vije keq.
Desha te sjell ne vemendjen tuaj dhe nje teme tjeter kontradiktore. Jeta e perjetshme. Disa thone qe ka jete te perjetshme dhe te tjere thone qe s’ka. Disa duan te kete jete te perjetshme e te tjere u pelqen t’i marrin maksimumin e asaj qe kane mundesi te kesaj jete. Pa marre parasysh historite e njerezve qe kane perjetuar kthim pas vdekjes (qofte kjo klinike) apo Shkrimet e Shenjta – qe per mua jane mjaftueshem qe t’i jap vemendje, dua vetem te sjell argumentin “better safe than sorry”. Perpara ca vitesh po bisedoja me nje mik qe nuk besonte ne jete te perjetshme dhe i thashe pak a shume keshtu: “Kur ne vdesim fizikisht, ka mundesi qe te ndodhin dy gjera: 1) vazhdojme te jetojme pa trupin fizik, 2) jeta e individit ndalon. Nese ndodh Nr 1. atehere te dy do te perballohemi me nje realitet te ri, une e prisja kurse ti jo. Nese kjo do te ndodhe atehere eshte e vertete qe ata qe besuan ne Perendine do te vazhdojne te jetojne prane Tij dhe ata qe nuk e besuan do te shkojne larg tij ne nje vend me disa emra, por qe thone te njejten gje – vend trishtimi, vuajtjesh, pishmanesh. Do te ndodhe qe askush nuk do kaloje nga njera ane te tjetren. Pra nuk eshte dicka e kendshhme ta mendosh vuajtjen per nje kohe te gjate, apo perjetesisht.
Nese ndodh Nr 2 atehere as une dhe as ti nuk do te kemi mundesi te reflektojme. Ti nuk mund te me vesh ne loje qe besova gjithe jeten dhe ju shmanga berjes te gjerave qe Perendise nuk i pelqenin dhe une nuk do te kem mundesi te kem keqardhje qe besimi im nuk ishte i vertete.

Pra kemi 50% mundesi qe njeri nga ne te jete i sakte. Secili prej nesh zgjedh se per cilen ane do luaj bixhos apo do investoje. Une kam zgjedhur njeren – Better safe than sorry.

Krenaria: A eshte gjithmone e keqe?

Kush jane dy shprehjet qe i kam degjuar me shume?

“Jam krenar per ty” dhe “Jam krenar qe jam shqiptar”

Bibla nderkohe na flet qe te jemi ne alert lidhur me krenarine. Meqenese fjalet sherojne dhe vrasin, sqarojne dhe turbullojne, do perpiqem te sqaroj dallimin midis dy lloj krenarive. Po, jane dy lloj krenarish, nga njera te shmangesh dhe tjetren ta inkurajosh.

Po flas separi per te dyten qe ka me pak nevoje per sqarim.

Kur i thua femijeve, te afermve, miqve “jam krenar per ty/ju” dhe shprehen ne forme mirenjohjeje dhe inkurajimi eshte shume positive. Kur gruaja ime u diplomua me rezultate te shkelqyera ndersa kishte vec 4 vite ne Kanada dhe e filloi te mesoje anglishten prej zeros, une isha krenar per arritjet e saj. Te njejten gje sa here qe vajza ime sillte rezultate te mira ne shkolle apo ne arritjet e saj. Une kam qene krenar per arritjet e saj. Kjo lloj krenarie perkthehet edhe si nje lloj vleresimi per punen, perkushtimin e tjetrit. Puna eshte e mire dhe eshte nje detyre qe Perendia ja ka dhene njeriut qe nga fillimi, perpara se te mekatonte. Te punosh dhe te besh gjerat e duhura nen udhezimet e Perendise dhe per lavdine e Perendise eshte gje e mire dhe duhet jo vetem aprovuar por dhe vleresuar. Jo rralle prinderit mund ta kalojne pa dashje ate qe quhet krenari per arritjet duke kaluar ne mburrje. Jo ben qe jo rralle te degjosh deklarata krenare krahasuese, qe femijet shqiptare jane me te miret e shkolles aty ku jane ne diaspore. Jo rralle certifikata inkurajuese qe u jepen femijeve ketu ne Kanada nga shkolla, lexohen ne Shqiperi se arritje te jashtezakonshme shkencore dhe fryhet “krenaria” qe raca jone eshte race e zgjuar.

Krenaria e pare eshte ajo qe Bibla flet kundra. Fillon me konceptin kur gjithcka rrotullohet rreth nesh apo asaj qe e quajme tonen, qofte dhe identiteti.

Krenari e keqe eshte ndjenja e superioritetit lidhur me rendesine, meritat, dinjitetin, sjelljet -krahasuar me te tjere. Shpesh kjo vjen nga nje frike dhe pasiguri e pashprehur te identitetit qofte te hedhur poshte nga te tjere me dashje apo te pavleresuar sic deshirohet.

Kur individi ka ne qender jo Perendine por vetveten, atehere pret qe objekti i adhurimit te jete i perkryer – dhe kur perkryerja nuk eshte tek idhulli qe kemi krijuar atehere ne i japim vlera dhe shkelqim qe nuk e meriton, qofte duke e ngritur ate ne qiell ose duke u perpjekur te hedhesh me poshte te tjeret dhe arritjet e tyre.

Bibla ka shume vende ku permendet krenaria si gje e keqe:

Disa citime nga Fjalet e Urta 

“Sytë krenarë dhe një zemër kryelartë, që janë llamba e të pabesëve, janë mëkat” Emri i krenarit pa cipë është: "tallës"; ai çdo gjë e bën me një mburrje të tepruar. (21:4,24)
 “Ai që është zemërkrenar është i neveritshëm për Zotin; edhe sikur t'i shtrëngojë dorën një tjetri për besëlidhje, nuk ka për të mbetur pa u ndëshkuar. Përpara shkatërrimit vjen kryelartësia dhe përpara rrëzimit fryma krenare”. (16:5,18  )
“Nga krenaria rrjedhin vetëm grindjet, por dituria është me ata që u kushtojnë kujdes këshillave”. (13:10  )
“Frika e Zotit është të urresh të keqen; unë e urrej kryelartësinë, arrogancën, rrugën e keqe dhe gojën e çoroditur”. (8:13  )
“Kur vjen kryelartësia, vjen edhe turpi; por dituria është me njerëzit e thjeshtë”. (11:2 )
A ke parë një njeri që e pandeh veten të urtë? Ka më tepër shpresë për një budalla se sa për të. (26:12)
Le të të lëvdoj një tjetër dhe jo goja jote, një i huaj dhe jo buzët e tua.  (27:2)

Psalmi 10:2-13 pershkruan me detaje se c’mund te beje dikush qe eshte krenar:

“I pabesi me kryelartësinë e tij ndjek me dhunë të mjerin; ata do të kapen nga vetë kurthet që ata kanë kurdisur, sepse i pabesi mburret me dëshirat e shpirtit të tij, bekon grabitqarin dhe përbuz Zotin. I pabesi, me arrogancën e fytyrës së tij, nuk e kërkon Zotin; tërë mendimet e tij janë: "Perëndia nuk ekziston". Rrugët e tij lulëzojnë në çdo kohë; gjykimet e tua për të janë shumë të larta, larg kuptimit të tyre nga ana e tij; ai përqesh gjithë armiqtë e tij. Ai thotë në zemër të tij: "Mua askush nuk më tund dot kurrë; nuk do të më ndodhë kurrë ndonjë e keqe". Goja e tij është plot mallkime, hile dhe mashtrime; nën gjuhën e tij ka ligësi dhe paudhësi. Ai rri në pritë në fshatra, vret të pafajshmin në vende të fshehta; sytë e tij përgjojnë fatkeqin. Ai rri në pritë në vende të fshehta si luani në strofkën e tij; rri në pritë për të kapur të mjerin; ai e rrëmben të mjerin duke e tërhequr në rrjetën e tij. Ai rri i strukur dhe i mbledhur, dhe fatzinjtë mposhten para forcës së tij. Ai thotë në zemër të tij: "Perëndia harron, fsheh fytyrën e tij, nuk do ta shohë kurrë". Çohu, o Zot; o Perëndi, ngre dorën tënde; mos i harro të mjerët. Pse i pabesi përçmon Perëndinë? Ai thotë në zemër të tij: "Ti nuk do t'i kërkosh llogari".”

Apostulli Pal i paralajmeron te krishteret qe te ruhen nga krenaria qe vjen ne forma te ndryshme:

“Dhe të gjitha këto gjëra u ndodhën atyre si shëmbull, dhe janë shkruar për paralajmërimin tonë, për ne që jemi në mbarim të epokët. Prandaj ai që mendon se qëndron më këmbë, le të shohë se mos bjerë”.                       (1 Korintasve 10:11-12)
“Sepse në qoftë se dikush mendon se është diçka, pa qenë asgjë, ai gënjen veten e vet. Dhe secili të analizojë veprën e tij dhe atëherë do të ketë arsye të mburret vetëm për veten e tij dhe jo lidhur me tjetrin”. (Galatasve 6:3-4)

Apostulli Jakob, gjysme-vellai i Jezusit nga nena nuk mbahej me te madh qe kishte lidhje gjaku me Jezusin por flet kundra krenarise:

"Perëndia u kundërvihet mendjemëdhenjve dhe u jep hir të përulurve". Nënshtrojuni, pra, Perëndisë, kundërshtoni djallin dhe ai do të largohet nga ju! Afrohuni te Perëndia dhe ai do t'ju afrohet juve; pastroni duart tuaja, o mëkatarë; dhe pastroni zemrat o njerëz me dy mendje! Pikëllohuni, mbani zi dhe qani; të qeshurit tuaj le të kthehet në zi, dhe gëzimi në trishtim. Përuluni përpara Zotit, dhe ai do t'ju lartësojë! Mos flisni keq për njeri tjetrin, vëllezër; ai që flet kundër vëllait dhe e gjykon vëllanë e vet, flet kundër ligjit dhe gjykon ligjin; dhe, po të gjykosh ligjin, ti nuk je zbatues i ligjit, por gjykatës”. (Jakobi 4: 6b-11)

Shikoni ketu sesi Jakobi e vendos krenarine ne veprim ne jeten e perditshme: dikush qe mendon qe di me shume dhe eshte me i mire se te tjeret dhe flet keq per te tjeret, kalon deri ne nivelin qe eshte ne gjendje te gjykoje. Krenaria nuk eshte nje shkalle e vetme, por eshte nje sere shkallesh qe fillojne me te paren – mosperulja e brendshme ndaj Perendise dhe ligjit te Tij.

Tek letra e Filipianeve apostulli Pal u kujton besimtareve:

“Mos bëni asgjë për rivalitet as për mendjemadhësi, por me përulësi, secili ta çmojë tjetrin më shumë se vetveten. Mos mendojë secili për interesin e vet, por edhe atë të të tjerëve. Kini në ju po atë ndjenjë që ishte në Jezu Krishtin, i cili, edhe pse ishte në trajtë Perëndie, nuk e çmoi si një gjë ku të mbahej fort për të qenë barabar me Perëndinë, por e zbrazi veten e tij, duke marrë trajtë shërbëtori, e u bë i ngjashëm me njerëzit; dhe duke u gjetur nga pamja e jashtme posi njeri, e përuli vetveten duke u bërë i bindur deri në vdekje, deri në vdekje të kryqit. Prandaj edhe Perëndia e lartësoi madhërisht dhe i dha një emër që është përmbi çdo emër, që në emër të Jezusit të përkulet çdo gju i krijesave (ose gjërave) qiellore, tokësore dhe nëntokësore, dhe çdo gjuhë të rrëfejë se Jezu Krishti është Zot, për lavdi të Perëndisë Atë”. (Filipianeve 2:3-11)

Kapitulli i dashurise, 1 Korintasve 13 na meson qe dashuria nuk krekoset. Pra nese dikush krekoset perpara te tjereve nuk tregon se po e ben nga dashuria, por nga aresyet qe i permendem me siper.

Ne fund le te kujtojme se cfare profetizoi Isaiah se cfare do te ndodhe ne diten e gjykimit te Zotit. Krenaria serisht shikohet si elementi me i rrezikshem qe njerezit do te mbajne deri ne diten e gjykimit.

“Vështrimi krenar i njeriut do të ulet dhe krenaria e vdekatarëve do të përulet; vetëm Zoti do të lartësohet atë ditë. Sepse dita e Zotit të ushtrive do të vijë kundër çdo gjëje krenare dhe kryelartë dhe kundër çdo gjëje që ngrihet, për ta ulur, kundër gjithë kedrave të Libanit, të lartë dhe të ngritur, dhe kundër të gjitha lisave të Bashanit, kundër të gjitha maleve të larta dhe kodrave të larta; kundër çdo kulle shumë të lartë dhe kundër çdo muri të fortifikuar, kundër gjithë anijeve të Tarshishit dhe kundër të gjitha gjërave të këndshme. Kryelartësia e njeriut do të ulet dhe krenaria e njerëzve të shquar do të përulet; vetëm Zoti do të lartësohet atë ditë. Idhujt do të hiqen plotësisht. Njerëzit do të hyjnë në shpellat e shkëmbinjve dhe në guvat e tokës përpara tmerrit të Zotit dhe shkëlqimit të madhërisë së tij, kur do të ngrihet për ta bërë tokën të dridhet”. (Isaiah 2:11-19)

Ne nje artikull tjeter do te shkruaj sesi vjen krenaria, por me sa u permend me siper besoj eshte e mjaftueshme te na vendose ne pozicion analizimi per te pare dhe rene dakort qe krenaria eshte nje pozicionim i brendshem i nje individi qe e shpreh me sjellje, me fjale, me vepra. Tek Perendia nuk ka krenari te tille ziliqare prandaj dhe besimtaret e vertete duhet ta identifikojne krenarine e keqe ne jeten e tyre dhe te ecin me perulesi perpara Perendise dhe njerezve.

Nuk dimë çfarë të bëjmë, por sytë tona janë drejtuar te ti

Kjo eshte fjalia permbyllese e lutjes se mbretit te Judes kur ai dhe populli moren vesh qe tre ushtri ishin bashkuar per t’i sulmuar. ( 2 Kronikave 20: 12)

Ky ishte nje mbret qe nuk kishte frike nga lufta, kishte ushtare, ishte i pergatitur, por nga ana tjeter ishte i ndergjegjshem per friken qe e kish zene per shkak te epersise qe kishin kundershtaret.

Ky mbret, Jehozafati, konsiderohet si nje nga mbreterit e mire, qe bene ate qe ishte e duhur ne syte e Zotit. Ky ishte mbret qe kishte besim te Zoti dhe po e tregon kur po lutet.

Nganjehere ne papjekurine tone, ne mund te mendojme qe perderisa une kam besim, asgje nuk me pengon. Kjo deklarate eshte e bukur kur behet te djelave nga podiumi apo ne studimet biblike, por realiteti eshte i tille qe betejat fitohen me dicka me shume se deklaratat.

Ajo qe dua te them ketu eshte qe pavaresisht se Mbreti ishte besimtar, kishte ushtri, dinte te luftonte, prape se prape ai i kerkoi Perendise per ndihme. Ai kerkoi sic paraardhesi i tij, Solomoni – per urtesi. Te marresh vendimet e duhura kerkon shume urtesi dhe kushdo qe ka marre vendime ne jeten e tij, do kuptoje pergjegjesine e vendimeve kur jetet e te tjereve jane ne duart e tua.

Mbreti u perul duke bere nje deklarate: “Nuk dime cfare te bejme” – pra “nuk kemi Zot asnje plan per te arritur fitoren”. Ky mbret ashtu sic duhet te jemi dhe ne, nuk e shikonte luften si dicka qe duhet bere, pa pergjegjesi nese humb apo fiton. Nganjehere ne mund t’ia veshim vullnetit te Zotit, ate qe varej nga ne: qofte pergatitja, pertacia, nenvleftesimi, apo mungesa te ndryshme. Ketu mbreti po kerkon fitore mbi armiqte, jo thjesht nje beteje me nder. Kjo duhet te na motivoje ne, duke ditur qe Perendia do qe te na jape fitore.

Nuk dime cfare te bejme – eshte nje dorezim. Dhe te dorezohesh perpara Zotit eshte gjeja e duhur kur nuk di se cfare te besh. Kjo eshte shenja e perulesise.

Krenaret perkundrazi edhe kur nuk e dine se cfare duhet te bejne, prane bejne dicka, sepse nuk mund ta pranojne qe nuk dine se cfare te bejne.

Syte i kemi drejtuar nga ty. – Kjo eshte me shume sesa deshperim, nuk eshte vec, “nuk dime se cfare te bejme”. Tregon qe ata besonin qe Perendia kishte rrugezgjidhje per ta. Dhe historia tregon qe Perendia kishte rrugezgjidhje dhe u dha nje fitore ne nje menyre te paimagjinueshme. Ju ftoj ta lexoni gjithe kapitullin.

Nese sot apo ne nje nga ditet ne vijim do te ndjeheni sikur nuk dini cfare te beni, thuaja Zotit. Ai ka rrugezgjidhje. Sille situaten perpara Tij dhe prano qe nuk ke ide fitimtare. Dhe lejo qe Perendia te pergjigjet ne menyra te ndryshme. AI mund te flase direkt ty, permes dikujt tjeter, apo duke lexuar qofte nje pjese biblike apo nje material tjeter. Enderrat dhe vizionet jane specialiteti hyjnor-mundet Perendia te drejton permes tyre. Femijet e Perendise nuk jane supozuar te enden pa urtesi dhe duke marre vendime kuturu. Ai do e drejtoje popullin e Tij.

Ne Budapest – UNË JAM RRUGA, E VËRTETA E JETA

Ky artikull eshte shkruar nga nje miku im Prof. Dr. Musa Ahmeti i cili sebashku me gruan Etleven jetojne prej vitesh ne Budapest. Jane te dy specialiste te studimeve mesjetare. Artikulli i meposhtem eshte botuar separi ne Gazeten Dielli. Po e rivendos ketu sepse ka informacion me vlere dhe nje perjetim i vecante.

Budapesti është një nga metropolet më të bukura të Europës. Është shumë i veçantë me arkitekturën perandorake mesjetare dhe atë bashkëkohore, me një popullsi të civilizuar me kulturë të lartë dhe shumë miqsore, e cila shquhet për traditën e solidaritetit dhe respektimin rigoroz të ligjit. Qyteti frymon lirshëm me Danubin që e ndan përmes, me urat e bukura që lidhin dy brigjet, dy jetët, të lashtën me bashkëkohoren.Nuk e kishim menduar ndonjëherë që këtë qytet me një mori turistësh, me një gumëzhimë e lëvizje njëzet-e-katër-orëshe ta shikonim të boshatisur: pa lëvizje, pa njerëz, pa turistë, pa studentë e nxënës, pa qytetarë e mysafirë nga të katër anët e botës. Edhe kjo ndodhi! Ndodhi atëherë kur më së paku pritej. Lajmet për përhapjen e një Pandemie në shkallë botërore, në Hungari, në përgjithësi, dhe në Budapest, në veçanti, u pritën me dyshime derisa “kurba” filloi të pushtojë qytete e shtete. Qeveria hungareze mori masa të menjëhershme. Filloi aplikimi i lëvizjeve të kufizuara, gjë e pamenduar ndonjëherë, kujdesi i shtuar dhe përfundimisht mbyllja. Qyteti nuk frymonte më me gjallërinë e mëparshme. Rrugët e bukura, që shkëlqejnë nga pastërtia mbetën bosh! Nuk kishte as edhe një njeri të vetëm, përveçpolicisë. Banorët e Budapestit, filluan të zbatojnë me përpikmëri dhe korrektësi tërë udhëzimet qeveritare. Mbyllja në apartamente, shtëpi e vende të tjera u menduan se do ishin për një kohë të shkurtër, të përkohshme. Nxënës e studentë, punëtorë e bujqër, turistë, mysafirë etj, u mbyllën me një qetësi të admirueshme duke u kujdesur për shëndetin e tyre fillimisht dhe të tjerëve pastaj.

SHQIPTARËT NË BUDAPEST

Ne, një familje shqiptare, e ndodhur mu në zemër të Budapestit (në sheshin e Bazilikës), e përjetuam boshllëkun e pamenduar ndonjëherë, mjaft rëndë. Të mësuar me lëvizje të shumta, me punë në shkollë, universitet dhe angazhime të tjera ditore publike e zyrtare, u ndodhëm të befasuar. Komunikimi me shqiptarët që jetojnë në Budapest e Hungari, ishte vetëm me celularë! (Në Hungari jetojnë rreth tri mijë shqiptarë. Pjesa dërmuese janë bukëpjekës nga Kosova, disa familje nga Shqipëria, një numër i vogël nga Maqendonia dhe Lugina e Preshevës. Në këtë numër nuk janë llogaritur edhe rreth 350 studentë nga trojet shqiptare në të gjitha nivelet e studimeve të cilët janë krenaria jonë). Nga dita e parë e deri me sot, për fat të mirë, sipas informatave që ne kemi, nuk kemi asnjë të infektuar, e as të vdekur në komunitetin shqiptar në Hungari.Nga dritarja e apartamentit shikonim (duke filluar që nga 11 marsi) ardhjen e pranverës! Lulet e gjethet që zbukuronin rrugët dhe Sheshin e Lirisë që e kemi afër. Kjo ishte pakuptueshme për ne, si lulet, gjethet, bari dhe aromat e mrekullueshme pranverore të mos i shijonim dot. Ti shikonim, por mos t’i preknim, mos t’i ndjenim? Fëmijët filluan mësimin në platformën shkollore “Online”  ashtu si edhe Etleva.  Ne, me Etlevën, për të “vrarë kohën” iu kthyem mesjetës. Kjo sikur na bënte të shikojmë Budapestin nga një prespektivë tjetër, të rëndë, të zymtë dhe shumë krenar.

Nuk po kontrollonim kohën, nuk po pajtoheshim me mbylljen brenda apartamentit, por duke parë të tjerët, fqinjët, kolegët, mjekët… policët, e mbanim veten, me shpresë se neser do kemi një “lajm të mirë” që kjo “ëndërr e keqe dhe e papritur” iku. Ditët po iknin njëra pas tjerës, filluan numërimet e të infektuarve, të të shëruarve dhe të vdekurve! (Gjej rastin të shënoj informacionet zyrtate për Hungarinë rreth Pandemisë COVID 19: në karantinë: 8.805 persona, të infektuar: 4.027; të shëruar: 2355 dhe të vdekur: 551). Edhepse vetëm 250 metra larg Universitetit, apo 375 metra larg Danubit, ne filluam të lëshonim imagjinatën tonë, se si ishin apo dukeshin ato… dhe të tjerat, sheshet, rrugët, klubet, parqet, shkollat, këndet e lojërave, palestrat e shumta sportive, llixhat e mrekullueshme me ujin e tyre kurues, metrotë, dyqanet, restorantet… Na dukej sikur nuk kishim qenë ndonjëherë…

LIRIA PAS MBYLLJES

Dhe pas 64 ditësh mbyllje (më duket fjalë e rëndë izolim total) filluam të frymonim! Dalja e parë, ishte e çuditshme! Nuk po mësoheshim me dritën e fortë të diellit, me ajrin që të përkëdhelte me dashuri, sikur dëshironte të largonte tërë ato ditë zymtësi apartamenti. Çuditërisht, bashkëqytetarët ishin tërë me maska, me doreza, me syze (një modë e re do thoshte Hana)… uleshin në distancë, mbanin radhë kudo dhe kishin fituar një durim të pabesueshëm… Kjo na bëri shumë përshtypje. Kishim afër furrtarët hasjanë, miq e shokë të Argit. Na kishte marrë malli për ta, për Kamerin, Dinin e vëllëzërit e tjerë, të cilët gatuanin sipas porosisë për ne dhe të tjerët. Ishin të palodhshëm, të dashur dhe shumë korrektë.

Pamë Danubin nga Ura e Luanëve. Ishte i qetë. Nuk kishte as edhe një anije, varkë apo motoskaf! Nuk e kishim parë asnjëherë më parë të tillë… Buzë tij, qëndronte hijerëndë “Ura e Luanëve,” “Akademia Hungareze” dhe “Kisha e Shën Anës” të ndërtuara nga filantropë e biznesmenë shqiptarë, dy të parat nga familja e mirënjohur Sina dhe e treta (kisha e Shën Anës nga prifti shqiptar Gjergj Vladani). Rrugës, edhepse ishin hequr masat e ndalimit të lëvizjeve, nuk kishte lëvizje, turistë, qytetarë…. Jo vetëm në rrugë e kudo përreth, por edhe në shpirt ndjehemi bosh tha Ina me humorin e saj të hollë.

OPTIMIZËM: UNË JAM RRUGA, E VËRTETA E JETA

U ndalëm para Bazilikës, nga ku shihnim dritaret e apartamentit tonë, duke shikuar mbishkrimin ballor: “Ego sum via veritas et vita. /Unë jam rruga, e vërteta e jeta“ e ndjemë se sa të afërt kishim qenë me Zotin. Tërë kohës, me përkushtim e dëshirë kishim lexuar librat e shenjtë të kohës, por edhe të mesjetës. Dokumentet, dorëshkrimet, inkunabulat, librat antikuarë, të cilët mbushin raftet e bibliotekës sonë. Lexuam edhe mënxyra nga e kaluara që më parë, na dukeshin si përralla. Tani që i përjetuam vetë, besimi në Zotin, në të vërtetën, në shpirtin e shenjtë u bë diçka e kapshme, e afërt dhe e dashur thënë më mirë e pandashme në jetën tonë të mbetur për ta jetuar.Gjatë tërë kohës, prej më shumë se dy muaj (saktë 64 ditë), frika e vdekjes ishte e pranishme te shumica e atyre me të cilët bisedonim. Një frikë nga ajo që nuk kemi qenë të mirë, nuk kemi bërë vepra të mira, nuk kemi respektuar dhe nderuar tjetrin sa duhet, nuk kemi besuar sa duhet në Zotin, po na gërryente nga brenda. Qetësia e vetme ishin librat e shenjtë.

BASHKË GJITHNJË E MË TË FORTË

Jeta, dëshira për të jetuar, u bë një nga qëllimet parësore, duke bërë çfarëdo që na jepte rasti për të mundur të keqen. Solidarizimi, bashkëpunimi, adhurimi u bënë gjëra të përditshme. Ne filluam të kuptojmë dhe shikojmë botën me një sy tjetër. Kjo gjë, sot na bën të ndjehemi, shumë më të përgjegjshëm për besimin, për Zotin, për të vërteten, duke ndjerë se bashkarisht mund të ngadhnjejmë mbi të keqen. I gëzohem qëndrimit të mrekullueshëm të Inës, Argit e Hanës, të cilët me sjellje shembullore na ndihmuan të përballoljmë më lehtë çdo gjë, dhembje, mërzi, dashuri, pritshmëri…

Sot, shikon më pak lëvizje se një vit më parë; shikon bashkëqytetarë që me durim presin radhën në dyqan, në klub, në metro, në bus… kudo:një ves ky i ri i sjelljes së njerëzve i imponuar nga e keqja, që po duket se po bëhet përditshëri.Nga këtu ne ndjekim zhvillimet në Shqipëri e Kosovë e gjetiu. U gëzuam kur morëm informacion se me datën 15 qershor mund të udhëtohet me avion në Tiranë e Prishtinë. Ndjejmë mall, për familjarët, të dashurit tanë, kolegët e punës, stafin, gjuhën… për çdo gjë.

Jeta ka filluar t’i kthehet normalitetit, ngadalë, por me hapa të sigurtë. Rrugët, sheshet, klubet, bibliotekat, arkivat, universitetet, shkollat, muzetë, llixhat… kanë filluar të hapën ose po bëhen gati të hapen.Sjellja e bashkëqytetarëve budapestas është e mrekullueshme! Kemi ndryshuar të gjithë. Ndjejmë përgjegjësi për tjetrin, kuptojmë më mirë hallexhiun, respektojmë më shumë veten dhe ligjin… të gjitha këto, për hir të një të ardhmeje të bukur, të ndritshtme, për hir të jetës!

Share
Share